– باعث بهبود کارایی منابع می شود، بنابرین باعث کاهش هزینه در ساختار شرکت می شود و موضع رقابتی شرکت را نسبت به رقبا بهبود می بخشد.
– سبز بودن شرکت را قادر میسازد که از طریق ارائه محصولات جدید در بازارهای جدید یا ارائه مزیت های اضافی برای محصولات جاری، خود را از رقبا برجسته تر جلوه دهد. این امر باعث خواهد شد که ارزش شرکت برای مشتریان افزایش یابد و وفاداری مشتری را افزایش داده و در نهایت سودآوری افزایش خواهد یافت. (ماندگاری،۱۳۹۱،ص۱۰)
– باعث ذخیره پول در دراز مدت می شود، اگرچه در ابتدا هزینه آن زیاد است (Saini,2013,p 63)
۲-۱-۲۰- سه کلید برای بازاریابی سبز موفق
بازاریابی سبز مفهوم گسترده ای است که تمامی فعالیت های بازاریابی جهت تحریک و تقویت نگرش ها و رفتارهای مساعد زیست محیطی مصرف کنندگان را در بر میگیرد. (Menon, 1997, p51)
برای مؤثر بودن در بازاریابی سبز باید سه چیز را انجام داد:
۲-۱-۲۰-۱- خالص و واقعی باشید:
خالص و واقعی بودن یعنی : الف) انجام دادن واقعی آنچیزی که ادعا میکنیم در کمپین بازاریابی سبز خود قرار است انجام دهید.
ب) بخش باقی مانده خط و مشی تجارت شما یا آن چیزی که قصد انجام آن را دارید، سازگار با محیط زیست باشد.
۲-۱-۲۰-۲- به مشتریانتان آموزش دهید:
آموزش به مصرف کنندگان تنها به معنی اجازه دادن به مردم برای دانستن آن چیزی که برای حفظ محیط زیست انجام می دهید نیست؛ بلکه اجازه دادن به آن ها برای دانستن این است که چرا محیط زیست اهمیت دارد.
۲-۱-۲۰-۳- به آن ها فرصت شرکت کردن دهید:
یعنی اجازه دادن به مشتریان برای شرکت در فعالیت های مثبت زیست محیطی(Verru,2013,p569)
۲-۱-۲۱- پتانسیل ها و چالشهای بازاریابی سبز در ایران
حال که در ایران بازار برای کالاهای دوستدار محیط زیست در حال رشد است و دولت در حال فشار آوردن بر شرکت ها و مصرف کنندگان برای تولید و مصرف این کالا هاست، توجه به عامل هایی که فرایند انتخاب مشتری را تحت تأثیر قرار میدهند و نوع واکنش مصرف کنندگان در قبال این کالاها بسیار حائز اهمیت است.(خورشیدی و حسین زاده،۱۳۹۱،ص۳۸)
در اینجا به موارد مهمی که نشان دهنده ضعف و قوت های بازاریابی سبز و به عبارتی پتانسیل ها و چالشهای پیش روی این حوزه است اشاره میکنیم.
یکی از پتانسیل های بسیار بالای کشور در زمینه محیط زیست این است که مردمانی علاقه مند به این امر داشته و می توان روی همکاری و هر گونه مساعدت آن ها در این امر حساب نمود.
بسیاری از آن ها در موقع خرید به مناسب و سبز بودن محصولات توجه دارند که این امر میتواند شرکت ها و کارخانهها را در تولید چنین محصولاتی امیدوار نماید.
از مهمترین گزینه ها که بسیار بر برنامه ریزی و تصمیم گیری شرکت ها میتواند تأثیر گذار باشد آن است که مردم کشور و مخصوصاً مصرف کنندگان چه میزان توجهی به رعایت مسائل اجتماعی از سوی تولیدی ها داشته و چه میزان در تشویق یا تنبیه آن ها (خرید یا عدم خرید) آمادگی دارند. آمارها نشانگر حساسیت آن ها بر رعایت مسائل زیست محیطی توسط شرکت ها میباشد و زنگ خطری است برای هر شرکت و کارخانه ای که امروزه دیگر مردم آمادگی دارند هر محصول مناسبی را خریداری و محصولات مضر به طبیعت را از رده خارج نمایند. (گرانت،ترجمه امامی،۱۳۸۷)
همان طور که می دانید تا به موضوعی عقیده نباشد کمتر تلاشی در جهت انجام آن صورت میگیرد و یقیناً اگر مردم فکر کنند که این امور تأثیری در حفظ و نگهداری محیط زیست نداشته و یا مثبت نمی باشد، یاری و کمکی در جهت آن نکرده و حتی در شرایطی با آن به مقابله نیز می پردازند.
کشور ایران از پتانسیل بسیار عظیمی برای اجرای طرح ها و پروژه های سبز برخوردار است که یقیناً همراهی و یاری مردمی را از هر جهت در پی خواهد داشت و هشداری است بر تمامی افراد و شرکت هایی که هنوز متوجه وضعیت نشده و طبق روال قبلی تنها به فکر مسائل مالی شرکت بوده و سعی در رفع مشکلات عنوان شده ندارند و محیط زیست را تنها منبعی برای رشد و توسعه خویش حساب میکنند.
در میزان آشنایی افراد با بازاریابی سبز و محصولات سبز متأسفانه شاهد وضعیت نامساعدی هستیم علت این امر ریشه در کم کاری و ضعف بسیار مفرط در زمینه آگاه سازی مردم از این امر در سالهای اخیر میباشد. هر کار و فعالیتی هر چند بسیار مفید و مناسب نیز باشد در صورت عدم اطلاع رسانی مناسب بدون نتیجه خواهد بود و در همان مراحل اولیه محکوم به شکست خواهد شد. (صبوری،۱۳۸۹،ص ص۱۳-۹)
نتیجه گیری
با توجه به مطالعات انجام شده به نظر میرسد دیگر راه برگشتی به سمت تولید محصولات مخرب برای محیط زیست وجود ندارد و رفته رفته فشارهای دولتی، رقابتی و تغییر نگرش مشتریان، شرکت ها را ملزم به پیروی و به کارگیری رویکرد بازاریابی سبز میکند. مشتریان به دنبال محصولاتی هستند که آثار مخرب زیست محیطی کمتری داشته باشند . لازمه دستیابی به نتایج مهم در بازاریابی سبز صرف زمان، تعهد و منابع است. بازاریابی سبز هنوز دوران طفولیت خود را می گذراند و به مطالعات بیشتری جهت نشان دادن توانمندی های بالقوه آن نیاز است. یافته ها نشان میدهد که بسیاری از مصرف کنندگان دانش سبز بودن را ندارند؛ به همین دلیل شرکت ها نه تلاشی برای توسعه محصولات سبز میکنند و نه اهمیتی برای بسته بندی سبز قائل میشوند. افزایش آگاهی باعث می شود مصرف کنندگان محصولاتی که با فناوری پاک تولید میشوند، هزینه بیشتری بپردازند. در این میان هر یک از آمیخته های بازاریابی تأثیر خاص خود را بر رفتار خرید مصرف کننده دارند.
۲-۲- پیشینه تحقیق
۲-۲-۱- پیشینه داخلی
– هدیه تندکار در سال ۱۳۸۹ در تحقیقی با عنوان “تأثیر آمیخته بازاریابی سبز بر فرایند تصمیم گیری خرید مصرف کنندگان (مطالعه موردی: مصرف کنندگان خانگی لامپ کم مصرف شهر رشت)” به بررسی تأثیر آمیخته بازاریابی سبز بر فرایند تصمیم گیری خرید مصرف کنندگان خانگی لامپ کم مصرف پرداخت. جامعه آماری این پژوهش خانوارهای شهر رشت بود که از این جامعه به روش نمونه گیری خوشه ای، در سه منطقه شهرداری، نمونه ای به حجم ۴۰۰ نفر متشکل از افراد تصمیم گیر خانوار برای خرید این کالای سبز انتخاب شد. پس از تشریح پایه های نظری و پژوهشی مربوط به بازاریابی سبز و فرایند تصمیم گیری خرید مصرف کننده، به منظور بررسی این رابطه از چهار عنصر آمیخته بازاریابی سبز (محصول، قیمت، توزیع، ترفیع) استفاده و هر یک از این عناصر نیز با بهره گرفتن از متغیرهایی تعریف شد. پس از جمع آوری داده ها با بهره گرفتن از مصاحبه و توزیع پرسشنامه، برای اندازه گیری متغیرها، اقدام به ارائه یک مدل معادلات ساختاری شد. در پایان مشخص شد، بین هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی سبز و فرایند تصمیم گیری خرید مصرف کنندگان، رابطه مثبت معناداری وجود دارد؛ همچنین مشخص شد بین عناصر آمیخته بازاریابی سبز روابط معناداری وجود دارد.