جدول شماره۳- ۱- جامعه و نمونه آماری
نواحی دوگانه
جامعه آماری
نمونه آماری
زن
مرد
کل
زن
مرد
کل
ناحیه ۱
۲۵۹
۲۷۲
۵۳۱
۷۴
۷۸
۱۵۲
ناحیه۲
۱۹۴
۲۳۶
۴۳۰
۵۵
۶۸
۱۲۳
کل
۴۵۳
۵۰۸
۹۶۱
۱۲۹
۱۴۶
۲۷۵
۳-۴- ابزارهای پژوهش:
در این پژوهش از دو ابزار محقق ساخته (با توجه به اینکه ابزارمذکوربرای تحقیق اینجانب ازدقت بیشتری برخورداربود) برای جمع آوری داده های پژوهش استفاده شده است: (۱- مقیاس افتراق مفهومی مدیریت ۲- پرسشنامه خلاقیت دبیران). لازم به ذکر است که در این تحقیق به منظور تعیین روایی و پایایی مقیاس افتراق مفهومی مدیریت و پرسشنامه خلاقیت دبیران، پرسشنامهها پس از تنظیم به صورت آزمایشی بر روی یک نمونه۵۰ نفره به عنوان مطالعه مقدماتی اجرا شد که نتایج در ادامه میآید.
۳-۴-۱- مقیاس افتراق مفهومی مدیریت
مقیاس افتراق مفهومی مدیریت با توجه به پنج بعد (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و نظارت) به وسیله محقق و تحت نظر و راهنمایی استاد راهنما ساخته شد. لازم به یادآوری است که ابعاد مذکور در پیشینه تحقیقاتی و تحقیقات دیگر آمده است و چون این عوامل به صورت مستند در کتاب مدیریت رفتار سازمانی کریتنر و کینیکی ترجمه علی اکبر فرهنگی(فصول ۹، ۱۰، ۱۳، ۱۴و۱۵) آمده اند ما نیز از این عوامل استفاده کردیم. مقیاس مذکور حاوی ۲۸ سوال شد و پس از بررسی و تحلیل نظر اساتید مشاور و اجرا بر روی گروه مطالعه مقدماتی و حذف و تعدیل سوالات به ۲۶ سوال رسیدیم که بر اساس طیف افتراق مفهومی ۷ درجه ای تنظیم گردیده و پنج بعد (تصمیم گیری، ارتباطات، رهبری، ساختار و کنترل) را اندازه گیری میکند. سوالات (۱-۵) به بعد تصمیم گیری، (۶-۱۰) به بعد ارتباطات، (۱۱-۱۶) به بعد رهبری، (۱۷-۲۲) به بعد ساختار و (۲۳-۲۶) به بعد کنترل اختصاص دارند.
الف) روایی مقیاس افتراق مفهومی مدیریت
جهت تعیین روایی مقیاس افتراق مفهومی مدیریت، پس از تنظیم مقیاس، نظرات تعدادی از اساتید (استاد راهنما و اساتید مشاور) و همچنین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده در خصوص روایی محتوایی مقیاس بررسی و پس از احراز این نوع روایی برای تحلیل روایی سازه ای مقیاس از روش تحلیل گزینه[۶۷] استفاده شد و با کمک نرم افزار SPSS ضریب همبستگی بین نمره هر سوال، با نمره کل پرسشنامه محاسبه شد که در ۲۶ مورد بالاتر از ۲۵/ . و در سطح ۱٫/ . و بالاتر معنی دار بوده است و تنها همبستگی دو سوال کمتر از ۲۵/۰ بود که این دو سوال از پرسشنامه حذف گردید. نتایج کامل این تحلیل در جدول شماره ۲ نشان داده شده است.
جدول شماره۳- ۲- نتایج حاصل از (تحلیل گزینه)مقیاس مدیریت مشارکتی
شماره سوال
مدیریت
شماره سوال
مدیریت
سوال یک
۳۹/۰
سوال پانزده
۳۸/۰
سوال دو
۳۵/۰
سوال شانزده
۳۷/۰
سوال سه
۱۸/۰
سوال هفده
۳۰/۰
سوال چهار
۲۶/۰
سوال هجده
۲۹/۰
سوال پنج
۳۲/۰
سوال نوزده
۵۲/۰
سوال شش
۴۳/۰
سوال بیست
۵۷/۰
سوال هفت
۰۷/۰
سوال بیست و یک
۶۳/۰
سوال هشت
۲۸/۰
سوال بیست و دو
۵۱/۰
سوال نه
۳۷/۰
سوال بیست و سه
۲۷/۰
سوال ده
۵۰/۰
سوال بیست و چهار
۴۴/۰
سوال یازده
۵۹/۰
سوال بیست و پنج
۴۸/۰
سوال دوازده
۳۵/۰
سوال بیست و شش
۴۸/۰
سوال سیزده
۵۶/۰
سوال بیست و هفت
۴۰/۰
سوال چهارده
۳۲/۰
سوال بیست و هشت
۳۰/۰
در این مقیاس گزینه های ۱،۲،۳ به سبک مدیریت سنتی،گزینه ی۴ به سبک مدیریت متعادل و گزینه های ۵،۶،۷ به سبک مدیریت مشارکتی اختصاص داده شده اند. یعنی مدیرانی که امتیاز آنان از (۷۸-۱) است سبک مدیریت آن ها سنتی، مدیرانی که امتیاز آن ها از(۱۰۴-۷۹) میباشد سبک مدیریت آن ها متعادل و مدیرانی که امتیاز آن ها از (۱۸۲-۱۰۵) میباشد سبک مدیریت آن ها مشارکتی است.
ب) پایایی مقیاس افتراق مفهومی مدیریت
برای محاسبه پایایی ابزار پژوهش مقیاس در بین ۵۰ نفر از دبیران مدارس متوسطه نواحی دوگانه شهر شیراز به صورت تصادفی توزیع شد که ضریب آلفای کرونباخ کل سوالات پرسشنامه ۸۵/ . به دست آمد. (جدول شماره۳)
جدول شماره ۳-۳- ضریب آلفای کرونباخ ابعاد مقیاس افتراق مفهومی مدیریت
ابعاد مدیـریت
تصمیم گیری
ارتباطات
رهبری
ساختار
نظارت
کل
آلفای کرونباخ
۵۸/۰
۶۵/۰
۷۰/۰
۷۳/۰
۷۴/۰
۸۵/۰
۳-۴-۲- پرسشنامه خلاقیت دبیران
پرسشنامه مورد استفاده در این تحقیق جهت سنجش خلاقیت دبیران پرسشنامه محقق ساخته، مبتنی بر مهمترین خصوصیات و ویژگی های افراد خلاق است که توسط صاحبنظران و متخصصین در این زمینه ارائه شده است که با مراجعه و مطالعه ادبیات تحقیق و با بهره گرفتن از فنون و شیوه های ارائه شده برای تهیه پرسشنامه مناسب تهیه گردیده است. این خصوصیات و ویژگیها را (حقیقی،۸۴) در کتاب مدیریت رفتار سازمانی به عنوان خصوصیات افراد خلاق ذکر کردهاست.
پس از تعیین خصوصیات افراد خلاق (۲۰خصوصیت)، برای هر کدام از ویژگیها ۱ یا ۲ سوال طراحی و در اختیار تعدادی از اساتید و دانشجویان دکترا و کارشناسی ارشد مرتبط بارشته قرار گرفت که مورد نقد و ارزیابی آن ها واقع شد و پس از اعمال نظرات و پیشنهادات آن ها و تغییر بعضی از سوالات و حذف بعضی سوالات نامربوط و نادرست از پرسشنامه، برای سنجش ویژگی های افراد خلاق۲۰ سوال مورد تأیید قرار گرفت که نهایتاً پس از اجرای پرسشنامه بر روی گروه مطالعه مقدماتی فرم نهایی پرسشنامه مشتمل بر ۱۹ گویه و بر اساس طیف لیکرت تنظیم گردید که خصوصیات: (تیز هوشی، اندیشه عمیق، متکی به قضاوت خویش، انعطاف پذیری، کنجکاوی، ریسک پذیری، ثبات عاطفی، اعتماد به نفس، استقلال طلبی، فداکاری، اصالت و نوآوری در فکر و عمل، مسلط بر رفتارخود، احساس مسئولیت نسبت به خود و دیگران، شخصیت رشد یافته، عدم خودخواهی و شجاعت در ابراز عقیده) را اندازه گیری میکند.
الف) روایی پرسشنامه خلاقیت دبیران