در واقع معیاری است که هزینه فرصت همه منابع به کار گرفته شده در شرکت را مد نظر قرار می‌دهد . به عبارت دیگر ارزش افزوده اقتصادی مثبت نشان دهنده تخصیص بهینه منابع ، ایجاد ارزش در شرکت و افزایش ثروت سهام‌داران است ، از طرفی ارزش افزوده منفی بیانگر اتلاف منابع و تخصیص غیر بهینه و ناکارآمد منابع شرکت و به تبع آن کاهش ثروت سهام‌داران است .

شرکت دولتی : واحد سازمانی مشخص است که با اجازه قانون به صورت شرکت ایجاد می‌شوند و یا به حکم قانون یا دادگاه صالح ملی مصادره شده و به عنوان شرکت دولتی شناخته شده باشند و بیش از ۵۰ درصد سرمایه آن متعلق به دولت باشد (اکبر کمیجانی ، ۱۳۸۲ )^۳.

نرخ بازده سرمایه( r ) : این نرخ بهره وری سرمایه به کار گرفته شده را بدون توجه به روش تامین مالی و فارغ از انحرافات حسابداری اندازه گیری می‌کند و از تقسیم سود خالص عملیاتی بعد از کسر مالیات بر سرمایه به دست می‌آید ( استیوارت ، ۱۹۹۰ ،ص۵۶)^[۴]۱٫

سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات^[۵]۲ : به سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات با اصلاحات و تغییرات صورت گرفته مانند سرقفلی و دارایی های سرمایه های و غیره (همان منبع ، ص۸۰)^۳ .

سودی که در محاسبه آن اثر ثبتهای غیر نقدی حذف و صرفه جویی مالیاتی ناشی از هزینه بهره در آن ثبت شده است و از طرف دیگر NOPAT نشان دهنده سودی است که به صورت بازده نقدی برای تامین کنندگان مالی در دسترس می‌باشد .

سرمایه^[۶]۴ : مجموع کل دارایی شرکت به اضافه بدهی های بدون بهره و یا مجموع حقوق صاحبان سهام و بدهی های بهره دار (همان منبع ، ص۸۰)^۵ .

نرخ هزینه سرمایه : از طریق میانگین موزون هزینه سرمایه و بدهی به دست می‌آید که به معنای حداقل میزانی است که مالکان منابع شرکت به منظور نگه داشتن سرمایه خود باید به دست بیاورند (همان منبع ، ص۸۱)^۶ .

فصل دوم

مروری بر ادبیات تحقیق

۱-۲- مقدمه:

در این فصل ابتدا به تعاریف و اهداف خصوصی سازی و مسائل خصوصی سازی و در بخش دوم به معرفی ارزش افزوده اقتصادی و متغیرهای آن پرداخته و در آخر به ارتباط این دو متغیر و نتیجه گیری ها و بررسی سوابق تحقیق می پردازیم .

۲-۲بخش اول ) خصوصی سازی

۱-۲-۲ تعریف خصوصی سازی

اصطلاح خصوصی سازی در فرهنگ لغت دانشگاهی وبستر بدین صورت آمده است که ” خصوصی سازی ، تغییر کنترل یا مالکیت از سیستم دولت به سیستم خصوصی است “. در تعریفی دیگر از پیکاپ داریم : خصوصی سازی جنبه مهمی از سیاست‌های اقتصادی است و به عنوان فرایند انتقال « مالکیت » بنگاه های دولتی به بخش خصوصی تعریف می شود.

کلمنتی نیز خصوصی سازی را وسیله ای برای بهبود عملکرد فعالیت‌های اقتصادی از طریق افزایش نقش نیروهای بازار می‌داند در صورتی که حداقل ۵۰% سهام دولت به بخش خصوصی واگذار گردد.

خصوصی سازی را می توان در مفهومی گسترده تر از انتقال مالکیت ، انتقال مدیریت یا واگذاری مالکیت بخش دولتی به بخش خصوصی تعریف کرد که این روش شامل قراردادهای مدیریتی و قراردادهای اجاره می شود (جان موز، ۱۹۹۲ )^[۷].

در ایران نیز طبق قانون محاسبات عمومی شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون به صورت شرکت ایجاد شود و یا به حکم قانون یا دادگاه صالح ملی شده و به عنوان شرکت دولتی شناخته شده باشد و بیش از ۵۰% سرمایه آن متعلق به دولت باشد .

شرکت‌های تجاری که از طریق سرمایه گذاری شرکت‌های دولتی ایجاد شوند تا ‌جایی که بیش از ۵۰% سهام آن ها متعلق به شرکت‌های دولتی باشند ، شرکت دولتی تلقی می‌شوند.

با توجه به موارد فوق و مفاد قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، جهت تنظیم راهکارهای مناسب به منظور تسریع و تسهیل دستیابی به توسعه مشارکت عمومی در جهت ” تحقق ارتقای کارایی و افزایش بهره وری منابع مادی و انسانی کشور و توسعه توانمندی های بخش های خصوصی و تعاونی ” سهام شرکت‌های قابل واگذاری بخش دولتی و شرکتهایی که فعالیت آن ها در بخش غیر دولتی غیر ضروری است ، طبق مقررات این قانون به بخش‌های خصوصی و تعاونی فروخته خواهد شد . به طور خلاصه خصوصی سازی در ایران به معنی واگذاری سهام دولتی به طوری که سهم دولت در این شرکت‌ها به حداکثر ۵۰% برسد ، می‌باشد و سازمان خصوصی سازی طبق قانون برنامه سوم توسعه در سال ۱۳۷۹ تشکیل و متولی اجرای این سیاست قرار گرفت .

۳-۲ اهداف خصوصی سازی

خصوصی سازی می‌تواند اهداف متعدد و گوناگونی مطابق با خصوصیات هر کشوری داشته باشد به معنی آنکه برای هر کشوری جهت تحقق یکی از اهداف آن کشور می‌تواند اجرا شود . ولی به طور کل می توان به اهداف اقتصادی آن نظیر جلوگیری از به کار گیری امکانات تولیدی در بخش دولتی به منظور افزایش بازدهی یا تولید و تقویت بازار سرمایه در چارچوب نظام بازار آزاد و افزایش درآمدهای ارزی و اهداف دیگر مثل مردمی کردن مالکیت صنعتی ، جلوگیری از تمرکز سرمایه در یک قطب و زمینه سازی برای تحقق اقتصاد آزاد یا لیبرال (نلیس، ۱۹۹۲ )^[۸] ، اشاره کرد .

به طور کلی می‌توانیم ‌هدف‌های‌ خصوصی سازی را به سه دسته تقسیم کنیم (ویکرویرو، ۱۹۹۸ )^[۹] :

۱-اهدف اقتصادی ، شامل :

• • • • افزایش راندمان
    • • توسعه بازار آقتصاد آزاد
    • • تقویت بازار سرمایه
    • افزایش درآمدهای ارزی

۲-اهداف مالی :

• • • تامین درآمد برای پرداخت‌های دولت

۳-اهداف اجتماعی :

• • • مردمی کردن سرمایه یا تقسیم سرمایه بین مردم

در ایران طبق سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی این اهداف بدین صورت ذکر شده است که ، به منظور :

• • شتاب بخشیدن به رشد اقتصاد ملی .

• • گسترش مالکیت در سطح عموم مردم به منظور تامین عدالت اجتماعی.

• • ارتقای کارایی بنگاه های اقتصادی و بهره‌وری منابع مادی و انسانی و فناوری.

• • افزایش رقابت‌پذیری در اقتصاد ملی.

• • کاستن از بار مالی و مدیریتی دولت در تصدی فعالیت‌های اقتصادی.

• • افزایش سطح عمومی اشتغال.

• تشویق اقشار مردم به پس‌انداز و سرمایه‌گذاری و بهبود درآمد خانوارها.

سیاست خصوصی سازی مقرر می‌گردد .

۴- ۲روشهای واگذاری فعالیت‌های اقتصادی به بخش خصوصی

رایج ترین روش های واگذاری فعالیت‌های اقتصادی به بخش خصوصی به شرح زیر است ( ماندال ، ۱۹۹۴،ص۷۸)^[۱۰] .

• • عرضه سهام واحد مشمول واگذاری به عموم مردم

• • عرضه سهام واحد مشمول واگذاری به ‌گروه‌های خاص

• • فروش دارائیهای واحد دولتی

• • تفکیک واحد مشمول واگذاری به واحدهای کوچکتر

• • جلب مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری جدید مورد نیاز واحدهای دولتی

• فروش واحد دولتی به مدیران یا کارکنان واحد

هر کدام از این روش‌ها اهداف خاصی را نشانه گیری می‌کند و به نوبه خود می‌تواند تاثیر متفاوتی بر وضعیت اقتصاد باقی بگذارد لذا به بررسی بیشتر این روش‌ها می پردازیم .

۱-۴-۲ روش اول : عرضه سهام واحد مشمول واگذاری به عموم مردم

به گزارش جی‌اس‌ام آریا، شواهد موجود در بازار تلفن همراه حاکی از آن است که جدیدترین گوشی‏های موبایل بعد از رونمایی در کوتاه ترین زمان ممکن وارد بازار می ‏شوند. به نقل از موبنا، در حال حاضر بازار موبایل و دیجیتال کشور با بازارهای آمریکا و اروپا چندان تفاوتی ندارد چرا که در هنگام رونمایی جدیدترین محصول در مدت زمان کوتاه وارد بازار کشور می‏ شود. گفتنی است که جدیدترین گوشی‏های موبایل معمولا توسط فعالان غیرقانونی یا به صورت سفارشی وارد بازار کشور می­شوند. به گفته فعالان و کارشناسان بازار، با شرایط فعلی بازار لازم نیست خریداران زمان زیادی برای عرضه رسمی گوشی‌های مورد نظرشان صبر کنند زیرا همزمان با بازار جهانی در بازار تهران البته با بهای زیادی موجود خواهد بود. به گفته منابع بازاری، در زمان ورود اولیه ورود گوشی‏های تازه وارد با قیمت کاذب در سطح بازار عرضه می ‏شوند اما بعد از مدت زمان کوتاه با افت قیمت روبرو می ‏شوند^[۷]. یکی از راه های کاهش ورود گوشی های غیرقانونی افزایش سطح دانش مشتریان است. زیرا از این طریق ‌می‌توان توجه آنان را به ویژگی­های تخصصی تر کالا جلب کرد. ‌بنابرین‏ این تحقیق از این جهت اهمیت دارد که به بررسی نقش دانش محصول بر مجموعه مورد بررسی می پردازد که مشابه داخلی کمی دارد و بدین لحاظ دارای ضرورت است که با شناخت صحیح نقش دانش محصول مصرف کننده ‌می‌توان روش­های صحیح بررسی محصول را از طرق مختلف به آن‏ها آموزش داده و مانع ورود کالاهای تقلبی یا انتخاب های نادرست گردند.

۱-۴ چارچوب نظری

این بخش بر اساس مقاله ویوت (۲۰۱۲) می‌باشد:

یک محصول مجموعه ای از ویژگی های داخلی و خارجی است. نشانه های داخلی شامل اجزای فیزیکی محصول است و نمی توان بدون تغییرات عملکرد محصول یا مشخصات فنی آن تغییر کند. نشانه خارجی نیز به جنبه هایی مرتبط است که به محصول مرتبط نیستند، نام تجاری، جذابیت برچسب، طراحی بسته بندی و قیمت‏ها نمونه خوبی از نشانه های بیرونی هستند. در محصولات غذایی که امکان تست محصول قبل از خرید وجود ندارد، مصرف کنندگان بیشتر بر نشانه های خارجی محصول تأکید دارند. کوهن^[۸] (۲۰۰۹) ۱۱ ویژگی مانند توصیه نامه ها، نام های تجاری، هماهنگی مواد غذایی، کشور تولید کننده را دسته بندی می‌کند. وردو جور و همکاران^[۹] (۲۰۰۴) ۲۱ آیتم را در ۷ گروه دسته بندی می‌کنند که شامل خاستگاه (نام تجاری، منطقه و.‏.) ، تصویر ذهنی (تصویر ذهنی از محصول، دیدگاه دوستان، مطبوعات، کارشناسان و غیره) ، ارائه (ظروف بسته بندی، برچسب و.‏..) ، سال تولید است. ولیکن تحقیقات اندکی به بررسی تاثیر تخصص بر فرایند انتخاب مصرف کننده پرداخته‌اند. آریر و انگوبو^[۱۰] (۱۹۹۹) تاثیر دانش بر توانایی به خاطرسپاری ویژگی‌ها و اهمیت ویژگی‏ها را مورد بررسی قرار دادند. همان طور که دانش مصرف کننده بهبود می‌یابد، مصرف کننده بیشتر و بیشتر از ویژگی‌ها برای انتخاب خود استفاده می‌کند.

محققین دریافتند که متخصصان و تازه­کاران در محتوا و سازماندهی دانش خود متفاوت هستند. مشتریانی که آگاه‌تر هستند، بیشتر بر نشانه های خارجی و کارکردی تأکید داشته و کمتر بر ویژگی­های ادراکی تأکید می‌کنند. در مقابل افرادی که آگاهی کمتری دارند، بیشتر بر طرح و صفات تأکید دارند. طبق تحقیقی که در اروپا انجام شده است، متخصصین اول به خاستگاه تولید محصول،سپس به تاثیر نام تجاری/منطقه توجه کرده و این درحالی است که تازه کارها ابتدا به قیمت و سپس به منطقه توجه دارند. تحقیقات قبلی بر اندازه مجموعه مورد بررسی تأکید داشته اند. برخی از این تحقیقات یک ارتباط را بین تجربه مصرف کننده و اندازه مورد بررسی نشان می‌دهند. همان‌ طور که دانش محصول بهبود می‌یابد، مصرف کننده نیز گزینه های بیشتری را مورد بررسی قرار می‌دهد.

تنوع مجموعه مورد بررسی یا چگونگی جایگزین محصولات متمایز در یک مجموعه به وسیله روشی که مصرف کننده محصول را در ذهن خود طبقه بندی کرده و حفظ می‌کند بستگی دارد. برای محصول کلاسیک معمولا طبقه بندی اغلب اطراف برند سازماندهی می شود. ولیکن برای محصولات جدیدتر، خاستگاه جغرافیایی محصول بیشتر مورد تأکید می‌باشد.

تحقیقات نشان می‌دهد که دانش ذهنی محصول بر ریسک ادراک شده تاثیر می‌گذارد. هم چنین سطح ریسک ادراک شده با توجه به فرصت های مصرف، متفاوت است (ویوت،‏ ۲۰۱۲، ۲۲۲).

۱-۵ فرضیات

1. 1. دانش ذهنی محصول بر محصول انتخاب شده توسط مصرف کنندگان تاثیر دارد.

1. 1. دانش ذهنی محصول بر میزان اهمیت ویژگی­های محصول که توسط مصرف کنندگان انتخاب می­ شود، تاثیر دارد.

1. 1. دانش ذهنی محصول بر محصولی که توسط مصرف کنندگان در سفارشات مختلف مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد، تاثیر دارد.

1. 1. دانش ذهنی محصول بر اندازه مجموعه مورد بررسی مصرف کننده تاثیر دارد.

1. 1. دانش ذهنی محصول بر ساختار و تنوع اندازه مجموعه مورد بررسی مصرف کننده تاثیر دارد.

1. 1. دانش ذهنی محصول بر ریسک ادراک شده تاثیر دارد.

1. ریسک ادراک شده بر ساختار و تنوع اندازه مجموعه مورد بررسی تاثیر دارد.

۱-۶ اهداف تحقیق

۱-۶-۱ هدف کلی

بررسی نقش دانش ذهنی محصول بر انتخاب محصول

۱-۶-۲ هدف فرعی

1. 1. شناسایی تاثیر دانش ذهنی محصول بر محصول انتخاب شده توسط مصرف کنندگان

1. 1. شناسایی تاثیر دانش ذهنی محصول بر میزان اهمیت ویژگی های محصول توسط مصرف کنندگان

1. 1. شناسایی تاثیر دانش ذهنی محصول بر محصولی که توسط مصرف کنندگان در سفارشات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

1. 1. شناسایی تاثیر دانش ذهنی محصول بر اندازه مجموعه مورد بررسی مصرف کننده.

1. 1. شناسایی تاثیر دانش ذهنی محصول بر ساختار و تنوع اندازه مجموعه مورد بررسی مصرف کننده

1. 1. شناسایی تاثیر دانش ذهنی محصول بر ریسک ادراک شده

1. شناسایی تاثیر ریسک ادراک شده بر ساختار و تنوع اندازه مجموعه مورد بررسی

۱-۷ قلمرو تحقیق

۱-۷-۱ قلمرو مکانی

این تحقیق در بین دارندگان تلفن همراه شهر اراک که بین ۱۸ تا ۳۵ سال سن دارند، انجام شده است.

۱-۷-۲ قلمرو زمانی

تحقیق از مرداد ماه ۱۳۹۳ تا دی ماه ۱۳۹۳ به طول انجامیده است.

۱-۷-۳ قلمرو موضوعی

خانواده و اعتیاد

خانواده اولین محیط اجتماعی و آزمایشگاه طبیعی است که در آن شخصیت و الگوهای رفتاری فرد در رابطه با سایر اعضای خانواده شکل می‌گیرد و این منحصر به رفتار سازشی و بهنجار نیست. رفتار نابهنجار فرد نیز در خانواده شکل می‌گیرد که نشان دهنده اختلال در کارکردهای مختلف در نظام خانواده است (آقابخشی، ۱۳۸۸). روابط خانوادگی با ثبات و راهنمایی والدین، تأثیرات سرمشق گیری بسیار مهمی برای کودکان هستند (رامیرز و همکاران، ۲۰۰۴؛ به نقل از باچر، ۲۰۰۷ ) و این ثبات معمولاً در خانواده های سوء مصرف کنندگان مواد وجود ندارد. کودکانی که والدینی دارند که شدیداًً الکل یا دارو را سوء مصرف می‌کنند، در برابر مبتلا شدن به مشکلات سوء مصرف مواد و مشکلات مربوط، آسیب پذیر هستند (اربلیچ، ایرلی واین^[۱۶۶]، ۲۰۰۱؛ به نقل از باچر^[۱۶۷]، ۲۰۰۷؛ ترجمه سیدمحمدی، ۱۳۸۸).

کودکانی که در اوایل کودکی در معرض الگوهای نقش منفی و کژکاری خانوادگی قرار می گیرند، بزرگسالان پیرامون آن­ها رهنمود های محدودی را ارائه می‌دهند، اغلب در گام های دشواری که باید در زندگی بردارند دچار لغزش می‌شوند (فیشر^[۱۶۸] و همکاران، ۲۰۰۵ به نقل از باچر^[۱۶۹]، ۲۰۰۷). محققان دیگر اعتقاد دارند اعضای خانواده در صورت مصرف مواد مخدر می‌توانند به عنوان الگوهای مشاهده ای، در گرایش اعضای دیگر خانواده به مصرف مواد مخدر نقش مؤثری ایفا کنند. برای مثال، ویزلی^[۱۷۰] و همکارانش (۱۹۹۷) در تحقیقات خود دریافتند که از ۲۴ نمونه مورد مصاحبه، تعداد ۱۴ نفر دارای خانواده های با سابقه سوء مصرف مواد مخدر بوده ­اند. محققان مختلفی نیز عواملی چون ارتباط والد- فرزندی، میزان حمایت والدین از فرزندان، کمّیت و کیفیت وابستگی عاطفی فرزند به والدین و غیره را در گرایش نوجوانان به سوء مصرف مواد مخدر مؤثر دانسته اند (اسپونر^[۱۷۱]، ۱۹۹۹؛ پاترسون و همکاران، ۱۹۹۲).

مقایسه بین عملکرد خانواده و میزان سازگاری در دانش آموزان یکی از مهمترین عوامل مؤثر در سوء مصرف و همچنین پرهیز از مواد مخدر، خانواده و نحوه عملکرد آن می‌باشد (ین، چن و چن، ۲۰۰۷). پژوهش ها نشان داده‌اند که مشکلات در عملکرد خانواده با رفتار ضد اجتماعی، پرخاشگری و اعتیاد در نوجوانان ارتباط دارد (طهرانی، ۱۳۸۲). عوامل خانوادگی به عنوان یکی از عوامل خطر ساز عمده سوء مصرف مواد توسط نوجوانان گزارش شده است. استفاده از مواد با شکست در ایفای نقش والدینی، تعارض­های ولی-فرزندی و تعارض های درون خانوادگی، نگرش پذیرنده نسبت به مواد و استفاده از الکل و سیگار در خانه توسط والدین مرتبط می‌باشد. همچنین عدم نظارت کافی والدین معمولاً پیش‌بینی کننده قدرتمند سوء مصرف مواد توسط نوجوانان است (ین، چن و چن، ۲۰۰۷).

اگر فضای عاطفی موجود بین اعضای خانواده سرد و بی تفاوت باشد به ایجاد رفتار های مخاطره آمیز و یا مصرف مواد مخدر می‌ انجامد. در مقایسه ای که روابط خانوادگی معتادان و غیر معتادان انجام شد مشخص شد که رابطه بین پدر و فرزند در ۸۸% و در ۹۷% رابطه صمیمی بین پدر و مادر در خانواده­های معتادان وجود ندارد (بشارت و همکاران، ۱۳۸۰). اعتیاد پدر، سلامت روانی خانواده را به شدت تهدید می‌کند. افسردگی، اضطراب و درگیری های شدید عاطفی از جمله آسیب هایی است که در صورت اعتیاد مرد، مادر خانواده را تهدید می‌کند (محبی، ۱۳۹۰).

تاریخچه خانواده درمانی

قبل از ۱۹۵۰ درمان روانشناختی تقریباً به درمان های روان تحلیلی فردی محدود بود (بلز^[۱۷۲]، ۲۰۰۲). یکی از اصول روان تحلیلی فردی این بود که رفتار یا مشکلات روانشناختی، ریشه در تعارضات درون روانی فرد دارد (بلز^[۱۷۳]، ۲۰۰۲؛ کوترل و بوستون^[۱۷۴]، ۲۰۰۲). برخی از عقایدی که به هموار شدن خانواده درمانی کمک کرد، به کارهای جان بالبی که معتقد بود دلبستگی بین مادر و کودک می‌تواند زمینه کار با اعضای خانواده را فراهم کند (بل، ۱۹۶۷). ناتان آکرمن^[۱۷۵] (۱۹۵۶) که روان تحلیلگر کودک بود و کودک را به اتفاق خانواده در مطبش در نیویورک در دهه ۱۹۳۰ می دید. موری بوئن^[۱۷۶] در پروژه تحقیقاتی با خانواده های اسکیزوفرنی در دهه ۱۹۵۰ کار می کرد. از گریگوری بیستون، غالباً به عنوان پدر خانواده درمانی مدرن یاد شده است (بلز، ۲۰۰۲؛ کوترل و بوستون، ۲۰۰۲).

‌بیستون یک انسان شناس بریتانیایی بود که یک کمک مالی برای پژوهش در الگوهای ارتباطی خانواده هایی که عضو بیمار اسکیزوفرنی داشتند و در بیمارستان کالیفرنیا تحت درمان قرار داشتند، دریافت کرد. ‌بیستون یک روان تحلیلگر، متخصص ارتباطات و انسان شناس یک تیم را به خدمت گرفت. آن­ها به کمک هم نظریه ای در زمینه اسکیزوفرنی مطرح کردند و معتقد بودند، علت بیماری اسکیزوفرنی در عضو خانواده به ارتباطات اعضای خانواده بر می‌گردد (‌بیستون، جکسون، هیلی و ویکلند^[۱۷۷]، ۱۹۶۳). این کار به عنوان طرح اولیه برای توصیف آسیب شناسی خانواده و روش های درمانی به کار رفت. تیم مؤسسه پژوهش روانی (MRI^[178]) در پالو آلتو^[۱۷۹]، یک مدل خانواده درمانی مختصر را که در تقابل با درمان های طولانی مدت که بر اساس روان تحلیلی بود، پیشنهاد دادند. در دهه ۱۹۶۰ روان تحلیلگر دیگر، سالوادور مینوچین عبور از مرزهای درمان سنتی فردی را آغاز کرد (مینوچین و همکاران، ۱۹۶۷). نگاه مینوچین این بود که خانواده های سالم، مرزهای میان فردی صریح و آشکاری دارند و مداخلاتش ‌به این منظور بود که به خانواده ها کمک کند تا چنین مرزهای صریحی در خانواده های بد کارکرد ایجاد کند. کار مینوچین فوراً با استقبال جامعه روانپزشکی روبرو نشد. در حقیقت مینوچین به خاطر وفاداری اش به روش های روان تحلیلی سنتی نزدیک بود که اعتبارش را در دهه ۱۹۷۰ از دست بدهد (مینوچین، ۱۹۸۲). از آن زمان تاکنون خانواده درمانی با یکسری از مدل های درمانی در حال رقابت به رشد خود ادامه داده است.

رویکرد های درمانی خانواده محور

فلسفه ای که ما را به سمت رویکردهای خانواده محور می‌برد در تقابل آشکار با مدل بیماری الکلیسم می‌باشد. بارزترین تفاوت میان این دو پارادایم^[۱۸۰]در رابطه با سبب شناسی^[۱۸۱] می‌باشد. مدل بیماری، بر عاملی واحد در بروز الکلیسم تأکید می‌کند (یک فرایند بیماری و غیره). درمانگران خانواده بر علیت حلقوی^[۱۸۲] تأکید می‌کنند و بر این نکته اتفاق نظر دارند که پویایی ها و ارتباطات میان فردی با خانواده ایجاد کننده یا نگهدارنده رفتار اعتیادی است (کولیز، ۱۹۹۰؛ لیپس، ۱۹۹۹). این فرایند تعامل در زمینه خانواده درمانی به عنوان جبرگرایی متقابل^[۱۸۳] شناخته شده است که معتقدند الکلیسم هم از اعضای خانواده تأثیر می پذیرد و هم بر اعضای خانواده تأثیر می‌گذارد (کولیز، ۱۹۹۰).

۱-۱۳-۲٫ راهبردهای شناختی

راهبردهای شناختی را به سه مقوله؛ راهبردهای تکرار و مرور، بسط و گسترش معنایی وسازماندهی تقسیم می‌کنند:

الف) راهبردهای تکرار یا مرور^[۱۲۰] :واینستاین^[۱۲۱]و هیوم^[۱۲۲] (۱۹۹۸) راهبردهای تکرار یا مرور را به عنوان تکرار افعال یک موضوع برای به خاطر سپردن آن تعریف کرده‌اند (سیف، ۱۳۸۷).

ب) راهبردهای بسط یا گسترش معنایی: روان شناسان شناختی گسترش معنایی را به عنوان افزودن معنی به اطلاعات تازه برای ربط دادن آن­ها به اطلاعات قبلاً آموخته شده تعریف ‌کرده‌است. به طور کلی می توان گفت که بسط معنایی فرایند تفکر درباره یک مطلب جدید است برای ربط دادن آن مطلب به دانش موجود فرد، این کار از راه افزودن جزئیات بیشتر به مطلب تازه، خلق مثال­ها و مواردی برای آن، ایجاد تداعی بین آن و اندیشه‌های دیگر و استنباط درباره آن است (همان منبع).

ج) سازماندهی: سازمان دهی یعنی تحمیل ساختار به مطالب از طریق سلسله مراتب با دیگر روابط بین بخش های مطالب (دمبو، ۱۹۹۴). سازمان دهی بهترین شیوه یادگیری مطالب پیچیده و مفصل است. یادگیرنده در استفاده از راهبرد سازماندهی برای معنی دار ساختن یادگیری، به مطالبی که قصد یادگیری آن­ها را دارد نوعی چهارچوب سازمانی تحمیل می‌کند. سازماندهی مطالب می‌تواند بسیار ساده یا خیلی پیچیده صورت پذیرد. با این حال ویژگی مشترک همه آن­ها این است که بر شناخت ما از شباهت­ها و تفاوت­ها استوارند (همان منبع).

ساده ترین شکل سازماندهی این است که اطلاعات را در ‌دسته‌هایی قرار دهیم تا آن­ها را آسان تر یاد بگیریم و راحت تر به یاد آوریم. دسته بندی محض مطالب به مقوله ها یا طبقات بیشتر برای یادگیری موضوعات ساده یا پایه مفیدند. برای یادگیری موضوعات پیچیده تر باید از راهبردهایی استفاده شود که علاوه بر گسترش دادن به حافظه فعال یا کوتاه مدت، به یادگیرنده کمک کنند تا اطلاعات جدید را معنی دار سازد و به طریقی آن­ها را به حافظه درازمدت بسپارد که برای کاربردهای آتی در دسترس و به راحتی قابل بازیابی باشند( سیف، ۱۳۸۷).

۲-۱۳-۲٫ راهبردهای فراشناختی

راهبردهای شناختی راه های یادگیری هستند. در قیاس با آن­ها راهبردهای فراشناختی تدبیرهایی هستند برای نظارت بر راهبردهای شناختی و کنترل و هدایت آن­ها. فلاول^[۱۲۳](۱۹۷۹)، در مقایسه ی این دو راهبرد با یکدیگر، گفته است یادگیرندگان ماهر راهبردهای شناختی را به خدمت می گیرند تا به پیشرفت شناختی دست یابند و از راهبردهای فراشناختی استفاده می‌کنند تا بر آن پیشرفت نظارت و کنترل داشته باشند( سیف، ۱۳۸۷).

راهبردهای فراشناختی عمده را می توان در سه دسته قرار داد: راهبردهای برنامه ریزی، راهبردهای نظارت و ارزشیابی، راهبردهای نظم دهی

الف) راهبردهای برنامه ریزی: به نظر می‌رسد این راهبردها به یادگیرنده در برنامه ریزی جهت استفاده از راهبردهای شناختی و نیز در فعال سازی با برجسته نمودن جنبه‌های مرتبط دانش قبلی با تکالیف یادگیری جدید، جهت سازماندهی و درک ساده تر مطالب کمک می‌کنند. راهبردهای برنامه ریزی شامل تعیین اهداف مطالعه، نگاه اجمالی انداختن به متن قبل از مطالعه، پرسیدن سؤالات کلی قبل از خواندن یک متن و تجزیه و تحلیل تکلیف می‌باشد( پینتریچ، ۱۹۹۹).

ب) راهبردهای نظارت و ارزشیابی:

منظور از نظارت و ارزشیابی این است که یادگیرنده برای آگاهی یافتن از چگونگی پیشرفت خود به کارش نظارت آگاهانه اعمال می‌کند و مرتبا به ارزشیابی آن می پردازد. از جمله، می توان نظارت بر توجه در هنگام خواندن یک متن، از خود سؤال پرسیدن به هنگام مطالعه، و بررسی زمان و سرعت مطالعه را نام برد. این راهبردها به یادگیرنده کمک می‌کنند تا هروقتی به مشکلی برمی خورد به سرعت آن را تشخیص می‌دهد و در رفع آن بکوشد(سیف، ۱۳۸۷)..

ج) راهبردهای نظم دهی

راهبردهای نظم دهی موجب انعطاف پذیری در رفتار یادگیرنده می‌شوند و به او کمک می‌کنند تا هر زمان که برایش ضرورت داشته باشد روش و سبک یادگیری خود را تغییر دهد. راهبردهای نظم دهی با راهبردهای نظارت و ارزشیابی به طور هماهنگ عمل می‌کنند(سیف، ۱۳۸۷). به طور کلی راهبردهای خود تنظیمی از طریق کمک به دانش آموزان در تصحیح رفتار و روش های مطالعه و رفع نواقصی که در درک و فهم آن­ها وجود دارد به بهبود یادگیری کمک می‌کند( پینتریچ، ۱۹۹۹).

۳-۱۳-۲٫ راهبردهای مدیریت منابع

راهبردهای مدیریت منابع در جدول (۲-۲) ارائه شده است.

مدیریت زمان

۱- برنامه ریزی

۲-تعیین هدف

مدیریت محیط مطالعه

۱-یافتن محیط مناسب

۲-یافتن محیط آرام

۳-یافتن محیط سازمان یافته

مدیریت تلاش

۱-اسنادها برای تلاش

۲-توجه به خلق وخو

۳-استفاده از گفتگو با خود

۴-پافشاری کردن

۵-استفاده از خود تقویتی

حمایت از طرف دیگر

۱-کمک گرفتن از معلم

۲-کمک گرفتن از همسالان

۳-استفاده از یادگیری گروه همسالان

۴-پیدا کردن معلم خصوصی

راهبردهای مدیریت منابع (دمبو، ۱۹۹۴، به نقل از بیگی، ۱۳۸۸)

۴-۱۳-۲٫ راهبردهای انگیزشی

عوامل انگیزشی ‌موثر بر یادگیری خود تنظیمی عبارتند از: باورهای خودکارآمدی، باورهای مربوط به ارزش تکلیف و جهت گیری هدف

الف) باورهای خود کارآمدی: خودکارآمدی به باورهای شخصی فرد در خصوص توانایی یادگیری و انجام مهارت های آموخته شده اشاره دارد(بندورا، ۱۹۸۶، به نقل ازابراهیمی قوام ، ۱۳۸۸ ). خود کارآمدی زمانی برعملکرد تاثیر می‌گذارد که شخص، مهارت های لازم را برای انجام یک تکلیف را دارد و برای عمل بر طبق عقاید خودکارآمدی خویش، به اندازه کافی برانگیخته شود. یک حس قوی از خودکارآمدی برای ثابت قدم بودن در کار در موقع مواجهه با خواسته های موقعیتی و شکست ها لازم است.افراد دارای خودکارآمدی بالا، اهداف چالش انگیز و بالاتری را اتخاذ می‌کنند و نسبت به آن ها، به طور پایدارتری متعهدند. افراد دارای خودکارآمدی پایین به آسانی باموانع یا شکست­ها دلسرد می‌شوند(ابراهیمی قوام، ۱۳۸۸).

ب) باورهای مربوط به ارزش تکلیف:

باورهای مربوط به ارزش تکلیف به انگیزش درونی مشغول شدن یادگیرندگان در تکالیف یادگیری بر اساس باورهای آن­ها از ارزش شخصی تکلیف اشاره دارد۰

ج) جهت گیری هدف:

یادگیرندگانی که جهت گیری مبتنی بر هدف دارند بیشتر برای تلاش اضافی در رسیدن به هدف های خود برانگیخته می‌شوند( پینترینچ، ۱۹۹۹).

۱۴-۲٫ الگوهای یادگیری خود تنظیمی

ضرایب معیارنشده

ضرایب معیارشده

T

سطح معناداری

هم خطی متغیرها

B

خطای معیار

ß

تولرانس

VIF

عدد ثابت

۰٫۳۷۴

۰٫۰۶۹

۵٫۴۲۵

۰٫۰۰۰

سبک قانون­گذار

۰٫۱۴۷

۰۳۴/۰

۰٫۱۶

۴٫۲۹۴

۰۰۰/۰

۰٫۳۱۶

۳٫۱۶۱

سبک اجرایی

۰٫۲۸

۰٫۰۳۱

۰٫۳۵۳

۸٫۹۳۹

۰٫۰۰۰

۰٫۲۸۱

۳٫۵۵۶

سبک قضایی

۰٫۴۶۸

۰٫۰۳۴

۰٫۵۲۴

۱۳٫۹۲۲

۰٫۰۰۰

۰٫۳۱

۳٫۲۲۲

در جدول ۴-۱۱ که نتایج اصلی رگرسیون در آن آمده است که نتایج اصلی رگرسیون در آن آمده است ضریب بتا اهمیت نسبی متغیرها را بیان می‌کند و بزرگ بودن بتا اهمیت و نقش آن را در پیشگویی متغیر وابسته مشخص می‌کند و با توجه به سطح معنا داری به دست آمده برای همه متغیرها که کوچکتر از ۰٫۰۵ بود پس آزمون صحیح می‌باشد و معادله آن به شکل زیر است.

Xj= متغییر مستقل

J=1,2,…,n

Yi=متغییر وابسته

Yi=0.374+0.147X₁+0.28X₂+0.468X₃

با توجه به جدول ۴-۱۱، سبک قانون‌گذار ۱۶% از رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند. سبک اجرایی ۳/۳۵% رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند و سبک قضایی ۴/۵۲% رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند.

۵-۵-۵ یافته ­های جانبی تحقیق

متغییر رضایتمندی در چه وضعیتی قرار دارد. به منظور آزمون این فرضیه ‌به صورت فرضیه‌های آماری، (نشان دهنده ادعا) و (نشان دهنده نقیض ادعا) تبدیل می‌شود.

یزان رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز پایین‌تر از حد متوسط است. : میزان رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز بالا‌تر از حد متوسط است.

نقیض ادعا

ادعا

جدول ۴-۱۲: نتایج حاصل از آزمون t برای فرضیه جانبی

متغیر

df

T

سطح معنی داری (p)

میانگین

انحراف معیار

رضایتمندی

۲۶

۵۹/۳۳۳

۰/۰۰۰

۳/۲۶۸

۰/۶۵۱

جدول بالا نشان می‌دهد که میزان رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز برابر ۳/۲۶۸ می‌باشد که از مقدار آزمون ۳ بیشتر می‌باشد و همچنین با توجه به سطح معناداری برآورد شده که برابر ۰/۰۰۰ می‌باشد و در سطح اطمینان ۰٫۹۵ درصد می‌توان ادعا کرد میزان رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز بالاتر از حد متوسط است. در نتیجه فرض رد می‌گردد. فرض صفر رد و نقیض آن تأیید می­گردد، یعنی فرض پذیرفته می‌شود. در نتیجه متغییر رضایتمندی در وضعیت مطلوبی قرار دارد.

۴-۶-رتبه بندی متغییرهای تحقیق

از آزمون فریدمن برای رتبه‌بندی متغییرهای تحقیق به منظور مشخص کردن این مطلب که کدام یک از متغییره نسبت به دیگر ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر جایگاه بهتری دارند، استفاده گردید، نتایج این آزمون به شرح جدول ۴-۱۳ می‌باشد.

جدول ۴-۱۳: نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه‌بندی متغیرهای فرضیات

متغیر

میانگین رتبه­ای

رتبه

سبک قانون گذار

۲/۱۹

۱

سبک اجرایی

۱/۶۵

۴

سبک قضاوتگر

۲/۱۶

۲

چنانچه که در این جدول ملاحظه می‌گردد متغیر سبک قانون گذار بهترین جایگاه در بین سایر متغیرها می‌باشد و بعد از آن، سبک قضاوتگر و در انتها سبک اجرایی در سازمان اجرا می شود.

۴-۷ جدول کلی فرضیات

فرضیات
آزمون پیرسون

بین سبک قانون گذار و رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز رابطه معنی داری وجود دارد

رابطه معنادار وجود دارد

بین سبک اجرایی و رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز رابطه معنی داری وجود دارد

رابطه معنادار وجود دارد

بین سبک قضاوتگر و رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز رابطه معنی داری وجود دارد

رابطه معنادار وجود دارد

رضایتمندی کارکنان از طریق سبک تفکر قابل پیش‌بینی است.

سبک قانون‌گذار ۱۶% از رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند. سبک اجرایی ۳/۳۵% رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند و سبک قضایی ۴/۵۲% رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند.

Yi=0.374+0.147X₁+0.28X₂+0.468X₃

کدام سبک تفکر در سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

متغیر سبک قانون گذار بهترین جایگاه در بین سایر متغیرها می‌باشد و بعد از آن، سبک قضاوتگر و در انتها سبک اجرایی در سازمان اجرا می شود.

رضایتمندی در چه سطحی قرار دارد؟

میزان رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز بالاتر از حد متوسط است

فصل پنجم:

نتیجه گیری و پیشنهادات

۵-۱ مقدمه

در این فصل (که آخرین فصل تحقیق است) تلاش خواهد شد تا با اتکا به داده های به دست آمده،
نتایج علمی و مفیدی استخراج شود. بدین معنی که آنچه تاکنون در حد تئوری و یا اعداد صرف مطرح شده، در این فصل باید معنای تازه ای داشته و بتوان با بهره گرفتن از تحلیل هایی که صورت گرفته وجوه تازه ای از موضوع را روشن نمود و با اتکا به آن راه حل های کارا و مفیدی را ارائه کرد. در این فصل پس از مروری بر فعالیت ها ی انجام شده در این تحقیق،نتایج کلی و مهمی که از تحقیق به دست امده ذکر خواهد گردید.

ما ابتدا نتایج تحقیق را با توجه به تجزیه تحلیل های صورت گرفته در فصل قبل بیان می‌کنیم. در ادامه این فصل با توجه به نتایج، پیشنهاداتی را به دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز ارائه خواهیم داد؛ و در پایان نیز مشکلات و محدودیت های فرا روی انجام این تحقیق را ارائه خواهیم داد.

۵-۲ خلاصه تحقیق

هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی ارتباط انواع سبک تفکر با رضایتمندی کارکنان ‌گروه‌های آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد مرکز می‌باشد. در این پژوهش در پی آزمون چهار فرضیه رابطه بین انواع سبک تفکر و ذضایتمندی کارکنان بررسی شد. نتایج کسب شده از این پژوهش نشان داد که بین انواع سبک تفکر و رضایتمندی کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. با توجه به آزمون فرضیات مشاهده می شود که بین سبک قضاوتگر با رضایتمندی کارکنان بیشترین همبستگی وجود دارد. همچنین سبک قانون‌گذار ۱۶% از رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند. سبک اجرایی ۳/۳۵% رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند و سبک قضایی ۴/۵۲% رضایت شغلی را پیش‌بینی می‌کند. متغیر سبک قانون گذار دارای بهترین جایگاه در بین سایر متغیرها می‌باشد و بعد از آن، سبک قضاوتگر و در انتها سبک اجرایی در سازمان اجرا می شود. همچنین با توجه به نتایج کسب شده می توان گفت که میزان رضایتمندی کارکنان بخش آموزشی دانشگاه آزاد تهران واحد مرکز بالاتر از حد متوسط قرار دارد.

۵-۳ بحث و تفسیر

در این قسمت نتایج آزمون فرضیات را مورد بحث قرار می‌دهیم و نتایج تحقیق را با تحقیقات انجام شده مورد همسویی قرار می‌دهیم.

۵-۳-۱ فرضیه اول تحقیق: بین سبک قانون گذار و رضایتمندی کارکنان رابطه وجود دارد.