الف-افزایش شدید خودمشاهده گری و کاهش شدید در به کارگیری مقایسه اجتماعی و پسخوراند های اجتماعی:
خود مشاهده گری همواره آگاهی از خود و حالات خود را در پی خواهد داشت.در مواردی که استفاده از این منبع شدت یافته و به موازات آن کاهش شدید استفاده از سایر منابع همراه شده است.ما نوعی خود اشتغالی ذهنی و نتیجتا نوعی شدت در توجه تمرکز یافته بر خود را در میان افراد می بینیم که میتواند منتهی به سندرم های بالینی و اختلالاتی مانند افسردگی،اختلال هراس،اضطراب اجتماعی،اسکیزوفرنیا و الکلیسم گردد.یکی از محققین با مرور بر ادبیات پژوهشی در این زمینه پیشنهاد کردهاست که تمرکز بر خود میتواند فرآیندی نامشخص فرض شود که در تمام آسیب های روانی وجود دارد.ارتباط معناداری بین توجه تمرکزیافته بر خود و علائم افسردگی یافته شد.در پژوهشی با گروهی از افراد عادی همخوانی بین عاطفه منفی و توجه تمرکز یافته بر خودمشاهده گردید.در مطالعه ای دیگر یافت شد که افرادی که اضطرب بالایی در رابطه با سخنرانی در جمع نشان میدهند،دارای توجه شدید تمرکز یافته بر خود و ضعف ارائه خود در جمع بودند.افراد در موقعیت هایی که دچار اضطراب اجتماعی میشوند به شدت توجه به حالات خود و علائم بدنی ناشی از اضطراب را دارند و اینکه این حالات در ذهن مشاهده کنندگان در جمع چگونه جلوه گر شود بسیار نگرانند.با مروری بر تحقیقات انجام شده در مورد تکوین خود که توسط شونمن صورت گرفته است،خود مشاهده گری از منابع تکوین خود به حساب میآید.علاوه بر اضطراب و افسردگی به طور اعم،شدت فعالیت های خود مشاهده گری میتواند به طور اخص خود اشتغالی ذهنی در رابطه با بدن،اختلال وسواس-اجباری،افکار اضطرابی،و کاهش شدید در روابط اجتماعی و در آستانه دریافت استرسورهای روانی را در بر میگیرد.این گونه افراد غالبا دارای شبکه روابط اجتماعی بسیار محدود بوده و به واسطه در خود فرو رفتگی بسیار بالا،نوعی بریدگی از گروه و اجتماع را نشان میدهند.هم چنین افراد افسرده ای که از منبع خود مشاهده گری با شدت بالایی استفاده میکنند غالبا نشخوار فکری میتواند عاملی برای بقاء و نگهداری افسردگی باشد و نتیجتا درمان را با مشکل مواجه میکند.بیمارانی که به علت کثرت استفاده از خود مشاهده گری دارای تورم در این منبع تکوین خود هستند.بیشترین بن بست ها در شناخت درمانی در رابطه با این بیماران رخ میدهد(یونسی،۱۳۷۹).
محققان دو گونه توجه و تمرکز به خود را مورد توجه قرار دادهاند:۱-توجه و تمرکز به خود مشکل ساز۲-توجه و تمرکز به خود بهنجار.این محققان اعتقاد دارند که تفاوت کمی و کیفی در بین این دو فرایند شناختی دیده می شود. در این زمینه اینگرام معتقد است که تمرکز بر خود،زمانی آسیب زا و مسئله ساز است که در شدت و درجه ای مفرط و بیش از اندازه بوده و مدت زمانی طولانی ادامه یابد.همچنین در این نوع تمرکز بر خود فرایند های فکری بیشتر غیر منعطف بوده و نوعی سرسختی برخوردار باشند.آنچه واضح است سلامت روان مبتنی بر تعادل بین نیروها و بخش های مختلف شخصیت بنا شده است.هر گونه افراط در قسمتی میتواند دوری از بهنجاری را در بر داشته باشد.(یونگ،۱۹۶۰)
ب-کاهش شدید خود مشاهده گری و افزایش شدید در به کارگیری مقایسه اجتماعی و پسخوراند اجتماعی:
چنانچه منابع بیرونی بر منبع درونی در رابطه با تکوین خود،ترجیح یابند پرسونای ورم کرده در فرد آسیب دیده از خود بر جای گذارند.پرسونا ماسکی است که افراد به چهره خود میزنند تا یک حالت و تاثیر خوب بر دیگران می شود:این اصطلاح توسط یونگ اعتقاد دارد کسی که دارای پرسونای بسیار فعال و ورم کردهاست بسیاری از اعمال و رفتار را در سطح آگاهی خود نمی تواند بپذیرد لذا با راندن آن به ناخود آگاه فردی سبب تورم در نا خود آگاه فردی می شود.در این حال نوعی بیگانگی از خود را مشاهده میکنیم(مدی،۱۹۷۶).در حقیقت عدم آگاهی فرد از آنچه خود در روابط با دیگران انجام میدهد،میتواند نوعی از خود بیگانگی را در این فرایند نتیجه دهد.اگر فرد بالعکس آگاه از آنچه که خود انجام میدهد باشد،چنانچه از پرسونا به وفور استفاده کند نوعی بیگانگی از دیگران را نتیجه میدهد،کاهش شدید خود مشاهده گری و افزایش سایر منابع خود میتواند بیگانگی از خود را تشدید کند.در مواقعی این تورم میتواند باعث کاهش شدید رفتارهای جرات آمیز شده و انسان هایی را بسازد که بله گو هستند به طوری که جرات سخن گفتن به صورت مخالف در مقابل دیگران را بر طبق میل درونی شان ندارند.محققان رفتارهای جرات آمیز را وسیله ای میدانند که بر اساس آن ها فرد قادر به بیان حقوق خود است(آلبرتی و ایمونز،۱۹۷۴).همچنین افرادی که دارای تورم در منابع بیرونی تکوین خود هستند،در موقعیت های اجتماعی آسیب پذیری بالایی برای ابتلا به اضطراب اجتماعی(فوبیای اجتماعی-اضطراب سخنرانی و یا گفت و گو در جمع )را دارا هستند.یکی از مؤلفه های اضطراب اجتماعی میزان تخمین توانمندی خود و ارزیابی دیگران از علائم اضطراب خود است.افراد دارای اضطراب اجتماعی،توانمندی های خود را بسیار پایین و امکان تظاهر علائم اضطراب خود به دیگران را بسیار بالا تخمین میزنند.کاهش شدید در فعالیت منبع خود مشاهده گری میتواند کاهش ارزیابی در مورد توانمندی های خود را در بر داشته باشد.به علاوه این گونه افراد،میتوانند مستعدد کاهش اعتماد و احترام به نفس و کاهش حس صلاحیت خود باشند.روان شناسان ادراک صلاحیت از خود را به ارزیابی فرد از توانمندی ها و قابلیت های خود در انجام وظایف و کار ها در موقعیت های معین می دانند.تحقیقات نشان میدهد که افراد همواره در دیدگاه دیگران خود را و حتی بدن خود را (تصور بدنی)ضعیف تر از آنچه هستند ارزیابی میکنند(یونسی،۱۹۹۸)تحقیقاتی که توسط روان شناسان صورت گرفته است،نشان میدهد که کثرت استفاده از مقایسه اجتماعی به ویژه مقایسه با بالاتر از خود میتواند فشارهای هیجانی را افزایش داده و کاهش شدید احترام به نفس و مواقعی حتی کاهش انگیزه را نتیجه دهد.
بررسی متون:
اکنون در این قسمت مطالعاتی را که با متغیرهای پژوهش انجام شده اند آورده می شود. در تحقیقی صاحب الزمانی،نوروزی نیا(۱۳۸۸)مشخص کردند که آموزش ابراز وجود،باعث افزایش عزت نفس و قاطعیت در دانش آموزان می شود. حاج حسنی،پیر ساقی (۱۳۹۱)نشان دادند که بین ابراز وجود و آمادگی به اعتیاد در دانشجویان دختر رابطه معناداری وجود دارد. تابع بردار،طباطبایی (۲۰۱۰) در تحقیق خود نشان دادند که آموزش ابراز وجود میتواند در کاهش مشکلاتی که بعد از انتقال فرد به محیط دانشگاه و خوابگاه به وجود میآید،مؤثر باشد.
بهرامی،بنی هاشمیان (۱۳۸۸)مشخص کردند که آموزش ابراز وجود،عزت نفس دانش آموزان نابینا را افزایش میدهد و باعث بهبودی سلامت عمومی این دانش آمو.ان میگردد. موسوی زاده،سهرابی (۱۳۸۹)نشان دادند که آموزش ابراز وجود باعث افزایش رضایت زناشویی در زنان دانشجو می شود. دلاور،خسرو رشید (۱۳۸۳)نشان دادند که آموزش مهارت ابراز وجود در پیشگیری از ابتلا به مصرف سیگار در دانش آموزان مؤثر است. رنجبر
-
- Antropy ↑
-
- Termodynamic ↑
-
- Madi ↑
-
- self observation ↑
-
- social feedback ↑
-
- social comparison ↑