۶- ارزش ها : لازم است آموزش دهندگان وآموزش گیران به ارزش آنچه تدریس میکنند و می آموزند معتقد باشند.
۷- صداقت و احترام در برخوردهای انسانی و محترم دانستن فردیت فراگیران (آموزش و بهسازی منابع انسانی) (Talebzadeh, Husseini, 2012, p 74).
۲-۱-۸- مزایای آموزش کارکنان
یکی از وظایف اصلی و حیاتی در هر سازمانی آموزش کارکنان است. زیرا داشتن کارکنان ورزیده یکی از مهمترین عوامل در میزان کارایی وکارآمدی سازمان است. نظام آموزش هرقدر بهتر بتواند تواناییهای بالقوه افراد را به فعلیت درآورد، نه تنها انسان در خود اعتبار وارزش والاتری می بیند که جامعه نیز بر او ارج بیشتری می نهد و این خود از هر جهت تقویت کننده روح و روان انسان است که فواید و مزایای بسیاری برآن مرتبط است(افضل خانی، نجابت، ۱۳۹۳، ص ۸۵).
مزیت هایی که آموزش میتواند برای سازمان و کارکنان به همراه داشته باشد عبارت است از :
برای سازمان :
– دانش و مهارت های شغلی را در تمام رده های سازمان بهبود می بخشد.
– به درک و اجرای سیاست های سازمانی کمک میکند.
– اعتماد را تقویت میکند.
– به افزایش بهره وری وکیفیت کار کمک میکند.
– به کاهش فرضیهها در بسیاری از زمینه ها مانند تولید، منابع انسانی و امور اداری کمک میکند.
– روابط مدیریت و نیروی کار را بهبود میبخشد.
– هزینه مشاوران برون سازمانی را با بهره گیری از مشاوره توانمند داخلی کاهش میدهد.
برای افراد که در نهایت به سازمان برمی گردند :
– به فرد کمک میکند تا تصمیمات بهتر بگیرد و مشکلات را به گونه ای اثربخش تر حل کند. از طریق آموزش و بالندگی، متغیرهای انگیزشی مقبول بودن، پیشرفت، رشد و مسئولیت در فرد ریشه می گیرند و به عمل در میآیند.
– رضایت شغلی و مقبولیت شغلی را افزایش میدهد.
– توانایی یادگیری را افزایش میدهد.
برای مدیریت منابع انسانی، روابط انسانی، روابط بین گروهی و سیاست های سازمانی :
– ارتباط را بین گروه و افراد بهبود می بخشد.
– اجرای سیاست ها و مقررات سازمانی را ساده میکند.
ابطحی، سیدحسین در این زمینه میگوید : «منظور ما از آموزش کارکنان عبارت است از جمله مساعی و کوشش هایی که در جهت ارتقاء سطح دانش وآگاهی، مهارتهای فنی، حرفه ای و همچنین ایجاد تغییر در رفتارهای مطلوب که در کارکنان یک سازمان به عمل میآید و یا آنان را برای انجام دادن وظایف و مسئولیت های شغل آماده می کند. آموزش به کارکنان این امکان را می بخشد که مهارتهای خویش را در انجام وظایف سازمانی افزایش دهند در نتیجه محصول کار خود را از جهات کمی وکیفی بهبود بخشند. با آموزش کارکنان می توان یک نوع نظارت شخصی و خودکار در آنان ایجاد نمود و از این طریق کنترل مستقیم ونظارت دائمی سرپرست را کاهش داد.
بنابرین به طور خلاصه مزایای اجرای آموزشی کارکنان را می توان در چند مورد زیر خلاصه کرد :
– بهبود کمی و کیفی تولیدات و خدمات : افزایش مهارتهای لازم برای انجام مشاغل سازمانی مستلزم سرعت وصحت عمل میباشد. معمولاً افزایش مهارتها و دانش های شغلی منتج به افزایش کمی وکیفی محصول یا تولید میگردد.
– تقویت روحیه : کارمندان سازمانی با داشتن مهارتهای لازم شغلی میتوانند وظایف خویش را به نحو مؤثر انجام دهند. موفقیت شغلی در نزد کارمند موجب ارضای تمایلات شخصی ومنتفع ساختن سازمان میگردد. در چنین وضعی به خاطر کسب موفقیتهای شغلی در خود احساس غرور و سربلندی میکند که در نتیجه باعث بالا رفتن سطح روحیه آنان می شود.
– کاهش اعمال کنترل و نظارت مستقیم : کارکنان تعلیم دیده افرادی هستند که به خوبی خود را سرپرستی میکنند و نیاز به کنترل و نظارت مستقیم سرپرستان ندارند. تعلیمات شغلی خود نوعی نظارت و کنترل شخصی در خودکاری اعضای سازمانی به شمار میآید. به عبارت دیگر کارمند تعلیم دیده خود ناظر اعمال و رفتار خویش میباشد و کمتر احساس می شود که به اعمال کنترل مستقیم و نظارت دائم نیاز داشته باشد.
– کاهش میزان حوادث حین کار : نداشتن اطلاعات و مهارت های شغلی در نزد کارکنان سازمان موجبات بروز حوادث و مخاطرات جانی و مالی را فراهم می آورد. بنابرین برای جلوگیری از هر گونه اتفاقات و حوادث جانی و مالی داشتن اطلاعات و مهارت های شغلی یک نیاز اساسی برای هر فرد در سازمان به شمار میآید و تمام سازمان ها نیز موظفند تعلیمات لازم را در این زمینه در دسترس کارکنان خود قرار دهند (اکبری عمروآبادی، رجایی پور، ۱۳۹۲، صص ۸۵-۸۴).
شریعتمداری (۱۳۸۳)، علاوه بر موارد فوق به عنوان مزایای آموزشی کارکنان، موارد ذیل را نیز بر آن افزوده است :
– هماهنگ و همسونمودن کارکنان با سازمان
– بهنگام سازی دانش و توانش نیروی انسانی در سازمان
– کمک به تغییر و تحولات سازمانی
– انطباق با شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی
– تقویت روحیه همدلی و همکاری در بین کارکنان سازمان (فروغی ابری، نادی، ابراهیم پور، ۱۳۹۰، ص ۶۴).
۲-۱-۹- انواع آموزش
هریک از سازمانها و نهادها می کوشند تا آموزشهایی را برای کارمندان خود به منظور افزایش کارایی و اثربخشی خدمات آنان در نظر بگیرند. آموزشهایی که معمولا یک سازمان برای کارمندان خود در نظر میگیرد انواع مختلفی دارد که به طورکلی از این سه گروه خارج نمی باشد:
۱- آموزشهای قبل از خدمت
۲- آموزشهای بعد از خدمت
۳- آموزشهای ضمن خدمت
آموزش قبل از خدمت عبارت است از آن نوع آموزشی که قبل از ورود با استخدام فرد در سازمان به وی ارائه می شود. هدف اصلی این نوع آموزش افزایش یا ایجاد توانمندی ها وشایستگی های لازم در پرسنل میباشد تا از این رهگذر افراد را برای تصدی مشاغل ویژه آماده نماید.
زمانی آموزش قبل از خدمت میتواند به دو شکل کوتاه مدت و بلند مدت باشد :
- آموزش کوتاه مدت
برای آماده سازی افراد جهت تصدی مشاغل خاص ارائه می شود. در غالب موارد این آموزش ها به افرادی ارائه می شود که برای مشاغل خاصی انتخاب و برگزیده شده اند و باید ظرف مدت کوتاه (از چند هفته تا چند ماه) تخصص و مهارت لازم را به دست آورند وپس از طی موفقیت آمیز دوره، در شغل مورد نظر مشغول به کار شوند.
- آموزشهای بلند مدت
آموزش های بلند مدت نیز همانند آموزش های کوتاه مدت برای آماده سازی افراد جهت تصدی مشاغل خاصی صورت می پذیرد؛ با این تفاوت که مدت آموزش طولانی تر ومحتوای آموزش مشتمل بر مهارت ها ومعلومات علمی وعملی است. مراکز آموزش عالی، مؤسسات حرفه ای و دانشگاههاعموماً این نوع آموزش ها را ارائه میدهند.