ذکر یک نکته بسیار مهم نیز در اینجا ضروری است، امروزه کشورهای پیشرفته در به کارگیری فناوری اطلاعات برای رفع نیازها و مشکلات خود به ضرورت به کارگیری آن نوع فناوری خاص توجه دارند. به عبارت دیگر، تا زمانی که روش های موجود در یک صنعت خاص، جوابگوی نیازهای مشتریان باشد، گرایش به نوآوری کم است. در صورت عدم توجه ‌به این مهم، ممکن است بانک‌ها برای وارد کردن یک فناوری خاص که خریداری ندارد، هزینه های هنگفتی بپردازند و سپس مجبور شوند، هزینه های دیگری نیز برای بازاریابی و ترغیب مشتریان متقبل شوند.

۴- زیر ساخت های حقوقی و قانونی:

امنیت اقتصادی از دیر باز به عنوان یکی از پیش نیازهای مهم فعالیت اقتصادی مطرح بوده است، لازمه این امنیت، وجود قوانین و مقررات پویا می‌باشد، به طوری که با نیازهای هر دو تناسب داشته باشد.

برای تحقق تجارت الکترونیکی کارآمد، وجود قوانین متعدد حقوقی و جزایی که تمامی ملزومات حقوقی را در نظر گرفته باشد، لازم است. در مبادله تجاری الکترونیکی، لازم است طرفین طی قراردادی، حقوق و تکالیف خود را از قبیل موضوع و هدف قرارداد، تعاریف، حوزه فعالیت، استانداردهای تبادل، ایمنی، نحوه دریافت و ارسال پیام، ذخیره سازی، انجام حسابرسی، تعهدات، بیمه نامه ها، تبادلات بین بانکی و نظایر آن را مشخص می‌کنند. از جمله مسایل حقوقی که در تجارت الکترونیکی برای طرفین تجاری حائز اهمیت است. می‌توان مواد زیر را نام برد: تعیین رابطه حقوقی در قراردادها، حریم خصوصی و حمایت از داده ها، حمایت از مصرف کننده، مسئولیت معرفی و قراردادی، نقش مراجع گواهی الکترونیکی در ابعاد ملی و فرا ملی، مسائل مربوط به آیین دادرسی مدنی و تجاری و ادله اثبات، پرداخت های الکترونیکی شامل پول الکترونیکی و کارت های اعتباری، سوء استفاده از کارت های بانکی، نفوذ بر حسابهای بانکی دیگران، تخریب اطلاعات، بازاریابی و تبلیغات مشروع شرکت‌ها، ارتکاب تخلفات عمدی از جمله جعل و سرقت داده ها، مسائل مرتبط با مالیات گمرکات، حمل و نقل، بیمه، حقوق بین الملل در موارد اختلاف بین‌المللی و ….

امنیت تبادل داده های الکترونیکی و تجارت، باید شامل فرآیندی باشد که همه عناصر اصلی تشکیل دهنده یک مبادله تجاری را به طور کامل و مطمئن محافظت کند. به بیان دیگر، دریافت کننده مطمئن باشد که اطلاعات ارسال توسط فرد مورد نظر ارسال شده و پس از ارسال، از طریق دسترسی های غیر مجاز، دچار تغییر نشده است و ارسال کننده نیز از صحت پیام ارسالی مطمئن باشد. در ضمن، باید بتوان اطلاعات را بدون هیچ تغییری نگهداری کرد، تا در هر لحظه از زمان که لازم باشد، بتوان اصل آن را به مراجع رسیدگی کننده، تحویل داد (درآمدی بر بانکداری نوین، مرکز فابا، ۱۳۸۷، ص ۱۲۲-۱۲۱).

۲-۱۰-۸ انواع کانال های ارائه خدمات الکترونیکی:

بانکداری خانگی^[۴۷]:

یک نوع از خدمات بانکداری الکترونیکی، بانکداری خانگی با انجام امور بانکی از منزل می‌باشد. در این نوع از بانکداری دسترسی به اطلاعات حساب ها و خدمات بانکی از طریق رایانه های شخصی و با بهره گرفتن از یک مودم و یک خط تلفن به علاوه یک نرم افزار کاربردی مالی یا بانکی صورت می پذیرد. تفاوت عمده ای که بین این نوع از بانکداری و بانکداری اینترنتی وجود دارد در نوع شبکه های مورد استفاده می‌باشد. در بانکداری خانگی هم از طریق شبکه های خصوصی و هم شبکه جهانی اینترنت امکان دسترسی به خدمات مالی وجود دارد. اما عمدتاًً به خاطر محدودیت های امنیتی اینترنت، تأکید بانکداری خانگی بیشتر بر شبکه های خصوصی می‌باشد. در واقع بانکداری اینترنتی به عنوان زیر مجموعه بانکداری خانگی است. بانکداری خانگی سطح تعامل مستقیم بین مشتریان بانک و شبکه های درونی بانک را افزایش داده و موجب توسعه حیطه ارائه خدمات بانکی، در دسترس بودن خدمات برای مشتریان، افزایش سرعت و حجم مبادلات بانکی و نیز افزایش تعداد مشتریان بانک می‌شود. علاوه بر این عدم حضور مشتریان دیگر باعث می‌شود تعامل افراد با بانک از امنیت بیشتری برخوردار باشد و اسرار مالی آن ها حفظ شود (ایمانی، ۱۳۸۸).

صفحات وب^[۴۸]

در حال حاضر بسیاری از سازمان ها برای ابلاغ پیام های بازاریابی خود در ایجاد وب سایت سرمایه گذاری می‌کنند. اکنون ۶۳ درصد از کلیه کسب و کارها در انگلستان دارای وب سایت مختص به خود هستند. ساده ترین شکل بانکداری الکترونیک که به منظور نمایش اطلاعات ‌در مورد بانک و محصولات و خدمات آن می‌باشد از طریق شبکه وب جهان گستر است. امروزه تمامی بانک های عمده و مؤسسات مالی دارای صفحات وب می‌باشند. این صفحات امکان تعامل مشتریان و بانک را به منظور تبادل اطلاعات فراهم می‌کنند. همچنین از وب به عنوان ابزاری برای رسیدگی به شکایات و دریافت پیشنهادات مشتریان و توسعه ارتباطات و توسعه خدماتی مانند پست الکترونیک استفاده می‌گردد (ایمانی، ۱۳۸۸).

بانکداری تلفنی^[۴۹]

یکی از متداول ترین الگوهای بانکداری که از مدت های مدیدی مورد استفاده قرار می گرفته است بانکداری تلفنی می‌باشد. به طور کلی سه نوع سامانه بانکداری تلفنی وجود دارد. یک نوع آن به طور اتوماتیک و از طریق سامانه رایانه ای پاسخگو است. برای استفاده از برخی از این سامانه ها لازم است مشتری یک شماره خاص را بگوید و سامانه مذبور مجهز به نرم افزاری است که کلمه موردنظر را تشخیص می‌دهد و دستور مشتری را اجرا می‌کند. نوع دیگر، بانکداری تلفنی مبتنی بر اپراتور است. در این حالت یک فرد مسئول پاسخ گوی و راهنمایی مشتری است. البته این امر به صورت شبانه روزی هزینه عملیاتی بالایی را برای بانک در پی دارد. نوع دیگر بانکداری تلفنی مبتنی بر ^[۵۰]PCاست که از یک رایانه شخصی برای ارتباط با سامانه استفاده می‌شود. یعنی شخصی با بهره گرفتن از رایانه خود به سامانه بانک متصل می‌شود (ایمانی، ۱۳۸۸).

خدمات زیادی را می توان از طریق بانکداری تلفنی دریافت کرد مانند دریافت صورت حساب، درخواست دسته چک، انتقال وجه بین حساب های مختلف مشتری در بانک، پرداخت وجه به طرف دوم، دریافت توصیه های مالی که عموماً توسط سامانه اپراتور انسانی ارائه می‌شود. درخواست های چک های مسافرتی از بانک که البته مشتری باید برای گرفتن آن به شعبه مراجعه کند و یا از طریق پست سفارشی برای مشتری ارسال می‌شود. با توجه به دسترس بودن تلفن برای همگان این روش می‌تواند بسیار سودمند باشد (ایمانی، ۱۳۸۸).

خدمات بانکی مبتنی بر تلویزیون^[۵۱]