با توجّه به موارد گفته شده، در این فصل به بررسی کلیّات تحقیق پرداخته شده است. ابتدا مسئله اصلی تحقیق بیان می‌گردد و سپس اهمیت و ضرورت تحقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد و در ادامه به اهداف اساسی تحقیق، فرضیات تحقیق، روش تحقیق، روش گردآوری اطلاعات و قلمرو تحقیق پرداخته شده و در انتها نیز ساختار کلّی پژوهش بیان می‌گردد.
۱-۲بیان مسئله
در بازارهای کارآ در شکل قوی، اوراق بهادار به شکل صحیحی قیمت گذاری شده و منعکس کننده تمام اطلاعات مربوط و موجود در بازار اعم از اطلاعات محرمانه و اطلاعات در دسترس عموم می‌باشد. همچنین فرض می شود که همه اطلاعات به طور رایگان و بدون محدودیت در دسترس همه سرمایه گذاران در بازار سرمایه قرار می‌گیرد. در صورت وجود چنین اطلاعاتی، افرادی که به این اطلاعات دسترسی دارند می‌توانند از آن در جهت پیش‌بینی قیمت سهام استفاده و بازدهی غیر عادی کسب کنند. در واقع برای اینکه گروهی بازده اضافی پایداری به دست آورند، بایستی به طور مداوم اطلاعات محرمانه ای را داشته باشند یا توانایی خاصی برای کسب بازده غیرعادی مداوم بر مبنای اطلاعات عمومی، نسبت به دیگر سرمایه گذاران، داشته باشند (راعی، تلنگی، ۱۳۸۷: ۵۰۶) صورت های مالی منتشر شده توسط شرکت ها، محتوای اطلاعاتی دارند. یکی از مشخصه های بازار کارآ در شکل قوی این است که قیمت سهام در هر لحظه از زمان منعکس کننده ارزش ذاتی سهام با توجّه به اطلاعات موجود و مربوط در بازار بوده و بازده غیرعادی در این بازار وجود ندارد. بنابرین در صورتی که بتوان این بازده غیرعادی را در بازار کاهش داد، میزان کارایی بازار بیشتر می‌گردد. کاهش این بازده اضافی نیز صرفاً از طریق شناسایی عوامل مرتبط با ایجاد آن امکان پذیر است (Aksu, 2003).
سود نقدی و تغییرات قیمت سهام از عوامل اصلی کسب بازده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. و از آنجایی که بخشی از این بازدهی حاصل سرمایه‌گذاران را سود نقدی شامل می‌گردد ، نیاز به بررسی بوده تا زمانی که سود نقدی اعلام می‌گردد بر روی بازار چه عکس العملی خواهد داشت و این عکس العمل در حقیقت توسط حجم معاملات و بازدهی سهم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این تحقیق می‌تواند برای بسیاری از سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران به کار گرفته شده و در تصمیم‌گیری‌های خود لحاظ نمایند چرا که اگر افزایش سود تقسیمی باعث می‌گردد تا بازار از واکنش مناسبی بر خوردار گردد در نتیجه سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که با افزایش سود تقسیمی مواجه هستند، مناسب‌تر خواهد بود (یحیی زاده فر و میربلوک، ۱۳۸۴: ۱۰۴).
لذا سوال اصلی تحقیق حاضر به این صورت می‌باشد که: “آیا بین عکس العمل بازار سهام و اعلامیه های سود نقدی در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد؟”.
۱-۳اهمیت وضرورت اجرای پژوهش
نقش واحدهای تجاری و بازرگانی در ساختار اقتصادی کشورها بر کسی پوشیده نیست. امروزه واحدهای تجاری به عنوان پایه های اصلی اقتصاد کشورها، حجم زیادی از منابع اقتصادی، نظیر نیروی کار، مواد اوّلیه، سرمایه و . . . را مورد استفاده قرار می‌دهند و در مقابل، با توجّه به حجم تولید و فروش، نقش حائز اهمیتی را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا می کند. به همین دلیل بحث درخصوص اطلاعات مالی نسبت بدهی، نسبت گردش دارایی های ثابت، نسبت گردش مجموع دارایی ها، ،EPS انتشار یافته نظیر نسبت بازده سرمایه گذاری، نسبت حاشیه خالص سود در تعیین و شناسایی سهام بهینه بسیار تأثیرگذار می‌باشند، بنابرین اطلاعات مالی درست و به موقع و بهنگام در شناسایی سهام بهینه بسیار مورد توجّه می‌باشد (فلّاح شمس و کوشا، ۱۳۹۰).
همچنین تجهیز و تخصیص بهینه سرمایه، نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه اقتصادی کشور دارد (به کیش، ۱۳۸۰). بورس اوراق بهادار، عمده‌ترین راه تجهیز و تخصیص بهینه سرمایه است. با ارتقا کارایی، بورس اوراق بهادار، نقش خود را در حصول اهداف فوق بهتر ایفا می‌کند. یکی از ویژگی‌های بازار کارآ ، شفّاف بودن اطلاعات است. با ارائه اطلاعات دقیق و به موقع سرمایه‌گذاران، امکان تصمیم‌گیری صحیح برای آن ها فراهم می‌شود. چون هنگامی که سرمایه‌گذار تصمیم به سرمایه‌گذاری در سهام می‌گیرد، اوّلین مشکلی که با آن مواجه می‌شود انتخاب سهم مورد نظر برای خرید است. لذا اگر اطلاعات مربوط و به موقع در دسترس باشد، سرمایه‌گذاران دچار سر در گمی نمی‌شوند و با اطمینان خاطر می‌توانند با بهره گرفتن از این اطلاعات اقدام به تصمیم‌گیری کنند (فربد، بردبار و منصوری، ۱۳۸۸). از طرف دیگر تقسیم سود از دوجنبه بسیار مهم قابل بحث است. از یک طرف عاملی اثرگذار بر سرمایه‌گذاری‌های پیش روی شرکت‌هاست. تقسیم سود موجب کاهش منابع داخلی و افزایش نیاز به منابع مالی خارجی می‌شود. از طرف دیگر بسیاری از سهام‌داران شرکت خواهان تقسیم سود نقدی هستند، از این رو مدیران با هدف حداکثر کردن ثروت همواره باید بین علایق مختلف آنان و فرصت‌های سودآور سرمایه‌گذاری تعادل برقرار کنند. بنابرین تصمیمات تقسیم سود که از سوی مدیران شرکت‌ها اتخّاذ می‌شود بسیار حسّاس و دارای اهمیت است. توجّه همه جانبه به عوامل و محدودیت‌های مؤثّر بر سیاست تقسیم سود علاوه بر به حداکثر رسانیدن ثروت سهام‌داران، موجبات حفظ و بقای شرکت در عرصه رقابت و رشد و توسعه روز افزون آن را فراهم می‌کند. سود نقدی به عنوان یکی از شیوه های توزیع جریان نقدی، بین مالکان از اهمیت بالایی برخوردار است. شرکت ها ممکن است به دلایل متعددی اقدام به توزیع سود کنند. تئوری های پیام دهی توزیع سود نقدی را تبیین می‌کنند . بر اساس این تئوری ها، مدیریت، زمانی اقدام به افزایش سود نقدی می‌کند که از سودآوری آتی شرکت مطمئن باشد .بنابرین، توزیع سود نقدی می‌تواند حاوی پیام مثبتی از سودآوری آتی شرکت باشد (کردستانی، نصیری و رحیم پور، ۱۳۸۹: ۶۹-۶۸).
لذا با توجّه به اهمیتی که ذکر شد پرداختن به اعلامیه های سود نقدی و واکنش بازار نسبت به آن از اولویت های پژوهشی می‌باشد که در تحقیق حاضر به آن پرداخته می شود.
۱-۴اهداف پژوهش
الف. هدف اصلی:
- بررسی عکس العمل بازار سهام نسبت به اعلامیه های سود نقدی در بورس اوراق بهادار تهران.
ب. اهداف فرعی:
- تعیین رابطه بین نقد شوندگی سهام و اعلامیه‌های سود نقدی.
۲- تعیین رابطه بین بازده قیمتی سهام و اعلامیه‌های سود نقدی.
۳- تعیین رابطه بین بازده نقدی سهام و اعلامیه‌های سود نقدی.
۴- تعیین رابطه بین بازده کل سهام و اعلامیه‌های سود نقدی.
۵- تعیین رابطه بین تفاضل بازده قیمتی سهام با میانگین بازده‌ها و اعلامیه‌های سود نقدی.
ج. اهداف کاربردی:
