اصول جراحی در جراحی پلاستیک بر حفظ عروق، جایگزینی بافت مشابه با مشابه، توجه به مناطق کالبدی، و بهبود زخم با به‌حداقل‌رساندن بافت آسیب‌دیده متمرکز است.
نخستین شواهد جراحی بازسازی پلاستیک در متون سانسکریت ۲۶۰۰ سال قبل یافت شده‌اند. در هند باستان بسیاری از تبهکاران اعضای بدن قربانیان خود را قطع میکردند. همچنین، سیستم قضایی در آن زمان برای مجازات مجرمان دستور به قطع اعضای بدن آن ها، از جمله بینی میدادند. بنابرین، طبیعی است که نیاز زیادی به جراحی ترمیمی در آن زمان وجود داشت، نیازی که به ایجاد اشکال ابتدایی جراحی پلاستیک منجر شد. (رجبی، ۱۳۸۸)
تکنیکهای امروزی پزشکی که جراحی زیبایی مبتنی بر آنها هستند، در سالهای پس از جنگ جهانی اول که سربازان مجروح از جبههها بر میگشتند، ظاهر شدند. جراحی پلاستیک، با هدف ترمیم بافتهای نرم بدن، پیشرفت سریع خود را مدیون همین جراحتها و سوختگیهای پس از جنگ است. بعدها دو مفهوم از هم متمایز شد: یکی جراحی بازسازنده و دومی جراحی زیبایی. اولی به بازگرداندن ظاهر یک بدن یا عملکرد آن به حالت طبیعی پس از جراحت یا معلولیت اشاره می کند و دومی به تغییرات بدنی که قبلاً دارای پارامترهای طبیعی بود (بلالی و افشار کهن، ۱۳۸۹)
۲-۳-۱ قدیمیترین جراحی پلاستیک
قدیمیترین عمل جراحی که در دوران باستان انجام میشد، سوراخ کردن مغز جهت خروج ارواح خبیث بود که ۱۰ هزار سال قبل از میلاد انجام میشد. جراحی کاتاراکت یا آب مروارید ۱۹۵۰ سال قبل از میلاد انجام میشده است. اولین گزارش مربوط به جراحی ترمیمی مربوط به ۶۰۰ سال قبل از میلاد از هند است. در این هنگام یک درمانگر مشهور به نام سوشروتا اعمال جراحی بازسازی بینی و لبول گوش را در کتاب سوشروتا سامهیتا شرح داده است. در آن هنگام در هند، بینی عضوی احترام برانگیز بود و برای تنبیه مجرمان و تحقیر اهالی کشورهایی که آنها را در جنگ اسیر میکردند، بینی آنها را قطع میکردند. جالب است بدانید که در آن هنگام عمل جراحی توسط یک گروه از کوزه گران به نام کوما انجام میشد. دانش این اعمال جراحی از طریق یونانیان و اعراب به اروپا رسید. (ملکان راد، ۱۳۹۰)
اولین بار سلسوس (سال ۲۵ قبل از میلاد تا ۵۰ پس از میلاد) فلپهای پوستی را به کار برد. تهاجم اعراب به سیسیل سبب انتقال دانش هند به درمانگران محلی یعنی خانواده برانکا شد. در نیمه اول قرن پانزدهم جراحی پلاستیک در سیسیل توسط خانواده برانکا انجام میشد. آنتونیو برانکا اولین کسی بود که فلپ بازو را برای بازسازی لب و گوشهای از بین رفته به کار برد. در قرن شانزدهم به دلیل درگیریهای فراوان و بیپروایی انسانها در خونریزی و تعداد زیاد دوئلها، علاقه به رشته جراحی پلاستیک افزایش یافت. اولین بار تگلیا کوزی از فلپ باز برای بازسازی بینی استفاده و در سال ۱۵۹۷ نتیجه تجربیات خود را منتشر کرد. در قرن ۱۷ و ۱۸ پیشرفت زیادی در جراحی پلاستیک صورت نگرفت؛ چرا که خشونت در جامعه اروپایی کاهش پیدا کرده بود.
۲-۳-۲ عصر طلایی جراحی پلاستیک در قرنهای اخیر
در سال ۱۸۱۴ اولین بازسازی بینی به روش هندی در لندن توسط یک پزشک ۳۰ ساله به نام کارپ انجام شد. در سال ۱۸۴۲ اولین کتاب درباره روش تصحیح بدشکلیهای صورت توسط سیر منتشر شد. در سال ۱۸۳۴ دوپونترن در مورد فیبروما توز کف دست و روش جراحی آن نوشت. همچنین سوختگیها را بر اساس عمق آن تقسیم بندی کرد. در همین قرن نوزدهم فن لانگن بک پیشتاز جراحی شکاف کام و جراحی فک بود. در ابتدای قرن بیستم جنگ های جهانی نقش مهمی در ایجاد و پیشرفت جراحی پلاستیک مدرن داشتند. تعداد زیادی از سربازان وجود داشتند که صورت آنها توسط گلوله و انفجار صدمه دیده بود و نیاز به ترمیم داشت. اولین کنگره جراحی زیبایی و ترمیمی فرانسه در سال ۱۹۳۱ برگزار شد و انجمن جراحان ترمیمی اروپا در سال ۱۹۳۶ تشکیل شد.
اواخر دهه ۱۹۶۰ و دهه ۱۹۷۰ دوره شکوفایی جراحی پلاستیک بود و تعداد زیادی تکنیک جدید ابداع شد و بر تعداد جراحان پلاستیک نیز افزوده شد. در چهارمین کنگره بین‌المللی جراحی پلاستیک و ترمیمی تسیه و همکارانش تکنیک های جراحی جمجمه و فک و صورت را ارائه دادند. در سال ۱۹۸۳ انجمن بین‌المللی جراحان جمجمه و فک و صورت تشکیل شد. (ملکان راد، ۱۳۹۰)
پایه گذاری جراحی پلاستیک و تأسیس کرسی تدریس در رشته جراحی پلاستیک در دانشگاه تهران توسط دکتر محمد اصانلو بود. تبحر جراحان پلاستیک ایران را در این زمینه نباید نادیده گرفت. یکی از دلایل آن را می‌توان جنگ عنوان نمود که در پیشرفت جراحی پلاستیک مؤثر بود. با توجه به بمبارانهای شیمیایی و ضرورت مداوای این افراد، پزشکان به قدری از این جراحیها انجام دادند که در کار جراحی پلاستیک تبحر یافتند و اکنون سرآمد دنیا هستند. (زاهدی فر، ۱۳۸۸)
زیبایی در فرهنگ آمریکایی به تمام دوران زندگی فرد از ابتدای کودکی تا رسیدن به بزرگسالی و پیروی مربوط می شود. بیشتر کودکان در آمریکا خاطرات مشترکی از خواندن کتاب داستانهای کودکانه سیندرلا و سفیدبرفی دارند، که در آنها زیبایی ظاهری دختران جوان بسیار مورد تشویق قرار گرفته، در حالی که ظاهر زشت بسیار بیارزش تلقی شده است. تأثیر زیبایی و جذابیت در دوره کودکی توسط والدین، مربیان، دیگر بزرگسالان و همسالان در کودکان نهادینه می شود و سپس در بزرگسالی زیبایی تقویت می شود. به طوری که مشاهده می شود، افراد جذاب در بزرگسالی پیشنهاد کاری بیشتری نسبت به متقاضیان غیر جذاب دریافت می‌کنند، به ویژه این امر در استخدام خانمها بیشتر صادق است. همچنین، جذابیت جسمانی نقش مهمی را در روابط افراد و شریک زندگی شان بازی می کند. (پاول هیکس[۸۸]۱، ۲۰۱۱)
زیبایی موضوعی است که تحت تأثیر استانداردهای مورد تفوق طبقه مسلط است و نیز تعاریف متفاوتی در بین فرهنگها و دوره های زمانی مختلف دارد. هم اکنون تغییرات آشکاری در ادراک و فهم افراد از زیبایی به وجود آمده است که به نظر میرسد در نتیجه تأثیر اصول اجتماعی ـ فرهنگی بر عقاید افراد در مورد زیبایی می‌باشد. (پاول هیکس، ۲۰۱۱)
امروزه جراحی زیبایی بهبود ظاهر فردی است که دارای نابهنجاری است و به عنوان یکی از شایعترین اعمال جراحی در سطح جهان مطرح است که میزان بهره گیری از آن رو به فزونی است. (هانگ[۸۹]۲، ۲۰۰۴) زمانی که انسانها در مییابند خصوصیات فیزیکی آن ها مطابق با آن هنجارهای زیبایی نیست ممکن است دچار رنجش شده و جراحی را به عنوان راه حل نهایی در نظر بگیرند. (هیلهورست[۹۰]۳، ۲۰۰۲) جراحی زیبایی اکنون تبدیل شده به یک عامل فریبنده و وسیلهای برای تجملگرایی افراد مختلف شده است و این امر سبب پایه ریزی انتظارات غیرواقعی در افراد و مخدوش شدن حقایق در مورد ماهیت واقعی آن گردیده است. (پیرل و واتسون[۹۱]۴، ۲۰۰۳)
ارونیگ گافمن مدیریت تأثیرگذاری را مطرح می کند و به نظر او افراد میخواهند در کنش متقابل جنبه ای از خود را نمایش دهند که مورد پذیرش دیگران و جامعه پسند باشند پس به نظر میرسد جامعه پسند شدن و کسب ارزش احترام در جامعه می تواند در گرایش زنان به انجام عملهای زیبایی مؤثر باشد (ریتزر[۹۲]۵، ۱۳۷۴).
